“Dört mevsim lastikleri” olarak adlandırılsalar da bu lastikler, gerçekten de yıl boyu, hava şartları nasıl olursa olsun en iyi sonucu veriyorlar demek doğru olmaz. Havalar soğurken kış lastikleri, ısınırken yaz lastikleri reklamları arasında hangi lastikleri kullanacağınıza karar veremiyorsanız, lastiklerinizi tanıma zamanınız gelmiş demektir.
“Dört mevsim lastikleri” yıl boyu kullanışlı olmadıkları halde bu şekilde adlandırıldıkları için kafaları karıştırmaya uzun süre devam ettiler. Kimileri, göre bu lastiklerin bahar yağışlarında ve ıslak zeminde normal lastiklerden ( ki bununla da yaz lastikleri veya 3 mevsim lastikleri kastediyoruz) daha iyi yol tutuşu olduğuna inandı. Otomobil dergileri, uzmanları, editörleri hatta üreticileri de sık sık kendi testlerini yapsalar da, tek seferlik testlerin sonuçlarını kesin kabul etmek mümkün olamadı. Belki de bu konuda da çarpışma testlerinde olduğu gibi bağımsız değerlendirmeler yapan kuruluşlara ihtiyacımız var.
Dört mevsim lastikler ne anlama geliyor?
Aslında dört mevsim lastiğinin ifade ettiği önemli bir gerçek var: Bunlar, her mevsimde yüksek performans değil, her koşula uyum sağlayabilmek için, her özelliğin birazını barındıran lastikler. Tasarlanırken ıslak zemindeki yol tutuşundan taviz verilerek, karda biraz daha iyi yol tutması sağlanan ve orta halli bir performans ile tüm yıl kullanılabileceği düşünülen lastiklerden söz ediyoruz.
Fakat karda biraz daha iyi yol tutuş, gerçekten iyi yol tutuş anlamına gelemiyor. Dört mevsim lastiklerinin karlı havadaki yol tutuşu hiç yok ile iyi arasında değişebiliyor. Dört mevsim lastiklerinin ıslak zemindeki yol tutuşu, aynı üreticinin yaz lastiklerinden daha az olacağından, aslında dört mevsim lastiklerinin yaz lastiklerinden daha avantajlı oldukları tek yer karlı hava olmuş oluyor. Eğer karın hiç yağmadığı bir yerde yaşıyorsanız, dünyada 3 mevsim lastikleri bizde ise yaz lastikleri olarak adlandırılan lastiklerin yol tutuşu daha iyi olacaktır.
Yağışlı ve karlı havalardaki lastik performansı neye göre değişiyor?
Bir başka kafa karışıklığı da bu konuda var. Bir lastiğin görece derin bir sudaki performansı onun yaz lastiği veya dört mevsim lastiği olmasına bağlı değil. Islak zeminde yol tutuşu belirleyen en önemli etken lastik sırtının malzeme bileşimi ve kalitesi oluyor. Lastiklerin hem kuru hem de ıslak zeminde iyi performans gösterebilmeleri için daha yapışkan ve daha yumuşak malzemeden üretilmeleri gerekiyor.
Fakat derin suda ve yüksek hızlardaki performansta lastik sırtlarındaki desenler de önem kazanıyor. Yatay ve dikey oluklar suyun dolaşabilmesini ve lastiklerin üzerinden atılmalarını sağlıyor. Ek olarak eğer lastik basıncı düşükse, en kaliteli malzemeden üretilip en doğru desenlere sahip olsa bile lastikler vasat bir performansa bile yaklaşamıyor. Bu yüzden lastiklerinizin basıncının her zaman üreticinin önerisi olan seviyede olmalarına önem vermeniz doğru olacaktır.
Aynı şekilde yaz lastiklerinin yapıldığı malzemeler daha soğuk havalarda katılaşacağı için lastiklerin yol tutuşları da düşecektir. Dört mevsim lastikleri, sıfırın altındaki derecelerde esnek kalabilmek adına, yaz lastiklerinin ıslak zemin yol tutuşundan taviz vererek üretilirler.
Hangi tür lastik sizin için en uygun?
Eğer ıslak zeminde yol tutuşunuzu artıracak lastiklere ihtiyacınız varsa dört mevsim lastiklerindense yaz lastiklerini tercih edin. Aynı şekilde eğer performans otomobiliniz sürekli dört çeker olsun ya da olmasın karda kötü performans sergiliyorsa nedeni muhtemelen yaz lastiklerinizdir.
Yaz lastiklerine geçecekseniz, kullandığınız markanın aynı modelinin yaz lastiği olup olmadığını bir kontrol etmenizde yarar var. Dört mevsim lastiklere geçmek istiyorsanız fakat aracınızda yaz lastikleri takılı gelmişse de aynı şekilde, modelin dört mevsim versiyonunu incelemek isteyebilirsiniz.
Eğer bu alternatifler bulunmuyorsa, değerlendirmeleri ve kullanıcı yorumlarını okuyarak ve bilgi edinerek kararınızı verebilirsiniz. Lastik endüstrisinde kabul görmüş bir standart veya bir düzenleme bulunmadığı için lastik üreticileri bu değerlendirmeleri kendileri yapıyorlar. Bu değerlendirmeler de üreticiden üreticiye, modelden modele farklılıklar gösterebiliyor.
Yapılacak en doğru şey bir kış bir de yaz için 2 takım lastiğe yatırım yapmak. Böylece hem lastiklerinizin ömrü uzamış olur, hem de her şartta maksimum yol tutuşu sağlarsınız. Lastikleri saklamak için artık hem otomobil hem de lastik üreticileri seçenekler sunuyor.
Doğru lastikler, ortalama bir araca mükemmel performans kazandırırken, yanlış lastikler de en mükemmel araçlarda vasatın altı performanslara neden olabilir. Unutmayın lastikler, aracınızın yol ile tek bağlantısı ve güvenliğinizin en kilit parçasıdır.