Egzoz Nedir, Ne İşe Yarar? İçten yanmalı motorlarda patlayan hava yakıt karışımının bıraktığı gazın motor dışına ses ve duman olarak atılmasını sağlayan parçaya egzoz adı verilmektedir. Egzozun temel özelliği borularla taşınan sesi, egzoz içerisinde cam ve elyaf gibi malzemelerle soğurulup gürültüyü en aza indirerek dışarıya bırakmasıdır. Eğer araçlarda egzoz olmasaydı çevreyi rahatsız edecek şekilde yüksek seviyelerde sesler ortaya çıkardı.
Egzoz Manifoldu Nedir?
Silindir içerisinde yanmış olan gazın çıkış borusudur. Silindir sayısına genellikle dört adet olan ve silindir içerisinden çıkıp egzoz boğazında birleşen borudur. Egzoz manifoldu genellikle dökme demirden yapılmaktadır. Görevi, kirli havanın gereken hızda dışarı atılmasını sağlamaktır. Yani içerideki kirli havayı emerek dışarıya atmaya yarayan parçadır.
Egzoz Çalışma Prensibi
Otomobillerde egzozun görevi sesi absorbe edip, ses kirliliğinin önüne geçmeyi sağlamasıdır. Temel prensip egzoz borusundan susturucuya gelen sesin birbirleri üzerine yansıyarak kendilerini sönümlemesidir. Bu sönümleme işlemi tam verimle gerçekleşmemektedir. Bundan dolayı ses azaltılarak dışarı atılmış olur.
Egzoz borusundan içeriye giren ses dalgaları yüzlerce küçük deliğin bulunduğu giriş borusundan içeri girip, çıkış borusundaki küçük deliklerden geçerek dışarı aktarılır. Bu sırada karşı duvardan yansıyan ses dalgaları dairesel olan geniş delikten geçerek geri yansımaktadır. Yankılama odasına giren ses dalgaları birbiri üzerine yansıyarak soğurulmaktadır. Soğurulduktan sonra çıkış borusundan azaltılmış bir şekilde dışarı aktarılır. Bu olay motorda, yanma odasında gerçekleşen her patlama çevrimi için gerçekleşmektedir. Ses bir balon patlaması gibi darbeli ve ani bir şekilde yayılarak her seferinde burada engellerden yansıyıp birbirine çarparak sönümlenirler. En son çıkış borusundan oldukça azaltılmış bir şekilde dışarı çıkar.
Paslanmaz çelikten imal edilmiş olan egzoz boruları minimum ses çıkışı ve maksimum performans dengesi gözetilerek üretilmektedir. Yanma odasında meydana gelen gaz miktarı dışarı ne kadar rahat çıkarsa, aracın yanma odasında biriken gaz miktarı o kadar düşük olmaktadır. Bu sayede motor daha rahat nefes alır ve performansı da daha iyi olur. Yanma odası içerisine alınabilecek temiz hava miktarı artmış olur ve yanma işlemi daha kuvvetli gerçekleşir.
Çift egzozlu olan araçlarda ise tek borudan gelen gazlar ayrılarak iki ayrı susturucu ile birlikte verimli bir şekilde dışarı atılmaktadır. Ses oranında bir değişiklik olmasa da aynı ses oranıyla verimli gaz çıkışı sağlanır ve bu durumda motor performansına olumlu yönde etki eder.