Otomobil markaları dönem dönem bazı modellerini çeşitli nedenlerden geri çağırıyorlar. Örneğin son birkaç ayda Honda Odyssey modelini, Nissan X-Trial’ı ve Mazda RX8’i geri çağırdı. Bu geri çağırmalar kimi kullanıcılarda markaya olan güveni de sarsabiliyor fakat bir düşünün, onbinlerce modeli çağırıp arızanın giderilmesini sağlamak zaten son derece masraflı bir iş. Teknoloji ve bilim her zaman hatalarla gelişir ve güvenlik için maksimum çaba sarf edilse bile her zaman bir sorun çıkabilir. Geri çağırmalar aslında markanın araçlarının ve sürücülerin güvenliğine verdiği önemi gösteriyor.
Dünya’da bu süreç devletin “Otoban Trafiği Güvenliği Kurulu” gibi kurumları aracılığıyla yürütülüyor ve otomobil markalarının geri çağırma yapmaları sağlanıyor. Yollarda seyir edecek araçlar için güvenlik standartları var. Bizde bu konular oldukça yeni, daha çok yeni okul servisleri için bazı standartlar getirildi ve yollarda bir bütün olarak zor durduğu halde seyahat eden kamyonlara, minibüslere hepimiz sıkça rastlarız.
Eğer sizin aracınız da geri çağırılan modeller arasındaysa, fakat sorunsuz bir şekilde kullanabiliyorsanız önemsiz gibi gelebilir. Genellikle geri çağırmalar çok küçük gibi görünen arızalardan dolayı olduğu için bu çağrılara cevap vermeyi ihmal etmek de kolaydır. Fakat eğer otomobil markası aracınızı geri çağırdıysa, emin olun çok iyi bir nedeni var demektir ve arızalı parçayı değiştirmemenin sizin için hayati sonuçları olabilir. Önemsiz görünen bir direksiyon arızası düz yolda takla atmanıza neden olabilir.
Ya aracınızda bir fabrika hatası olduğunu fark ederseniz?
Dünya’da bu tür şikayetleri toplayan organizasyonlar bulunuyor. Markanın aracı geri çağırmasına gerek kalmadan siz hatayı raporlayarak marka için çalışmayan uzmanlar tarafından durumun incelenmesini sağlayabiliyorsunuz. Türkiye’de ise markanın yetkili servisi otomobil üreticilerine durumu raporluyorlar. Marka yetkilileri tarafından aracınız incelenerek durum kişisel olarak düzeltilebiliyor peki ya başkalarında da aynı hata tekrarladığında? Bunun için bu hatanın önce Dünya’nın başka ülkelerinde ortaya çıkmasını ummaktan başka bir şansımız şu an için yok.
Ne tür arızalar yaygın?
Geri çağırmalarda en yaygın nedenlerden bazıları şöyle; aracın kontrolünü yitirmenize neden olabilecek direksiyon aksamı arızaları, yakıt sistemi parçaları arızaları, fren ve gaz sistemi arızaları, çatlayabilen veya yarılabilen tekerlek sorunu, motor soğutma sistemi arızaları, silecek arızaları, koltuk problemleri, elektrik ve elektronik arızalar, çalışmayan airbag problemleri.
Geri çağırmalar ne sıklıkta oluyor?
Geri çağırmalar otomobil üreticileri arasında oldukça yaygın. Amerika’da 1966 yılından bu yana 390 milyondan fazla araç geri çağırılmış. Ek olarak 46 milyon lastik, 66 milyon araç parçası ve 42 milyon çocuk koltuğu güvenlik arızaları nedeniyle geri çağırılmış. Şimdiye kadarki en büyük geri çağırma, Ford tarafından 14 milyon araç ile 2009 yılında gerçekleşmiş.
Geri çağırmaları nasıl öğrenebilirsiniz?
Tasit.com olarak genelde bu duyurulara haberlerimizde yer vermeye çalışıyoruz. Ama marka bu duyuruları kullanıcılarına genellikle e-mail yolu ile ulaştırıyor. Yani bir araç satın alırken geçerli bir e-posta adresi vermenizde yarar var. Geri çağırmalarda arızanın neden olabileceği bütün potansiyel güvenlik sorunları açıkça anlatılıyor. Sorunun nasıl ve ne zaman giderilebileceği- ücretsiz olarak- ve ne kadar zaman alacağı ile birlikte kiminle iletişime geçmeniz gerektiği de belirtiliyor.
Geri çağırmanın size maliyeti ne olur?
Geri çağırmalarda fabrika hatası genellikle ücretsiz olarak tamir ediliyor. Fakat Dünya’da aracın yaşına bağlı olarak değişen bazı kısıtlamalar da var. Ücretsiz tamir ve değişim olabilmesi için arıza ortaya çıktığında aracınızın en fazla 10 yaşında olması gerekiyor. Bu sürenin başlama tarihi ise satıcıdan aracı aldığınız tarih. Eğer aracınız 10 yıldan gün almışsa masraflar size ait oluyor.
Geri çağırmadan habersizken, fabrika hatası nedeniyle kaza yaparsanız?
Türkiye’de tüketici haklarını korumakla ilgilenen kurumlarla görüşebilir ve muhtemelen yasal işlem başlatabilirsiniz. En doğru bilgi için konunun uzmanı bir avukatla görüşmeniz yerinde olacaktır.